Kunst

Kunst

Op wandelafstand van Bebronna

De fontein van Kallo

Wim Delvoye
In opdracht van Katoen Natie creëerde Wim Delvoye een fontein voor de burcht Singelberg. De schijnbare tegenstrijdigheid, typisch voor Delvoyes werk, manifesteert zich ook hier: een snapshot van 2 personen, zittend op de fontein, voorwerp van duizenden toeristenkiekjes, wordt hier levensgroot uitgevoerd in solide materialen. De hand waaraan Antwerpen volgens de legende zijn naam ontleent, is de spil waarrond het beeld opgebouwd werd. Die hand lijkt zo het centrum van de wereld te worden. De digitale technieken waarmee dit effect verwezenlijkt werd, roepen een neofuturistisch gevoel van snelheid en vooruitgang op. Niet alleen voor de twee personen op de fontein, die vervreemd, vervormd raken in die mathematische orkaan, maar ook voor de kunstenaar die de expressie, de abstractie laat bepalen door de techniek.

brabo

 

Geef mij glas

Ramsey Nasr
Ramsey Nasr schreef het gedicht ‘Geef mij glas’ in opdracht van Fernand en Karine Huts. Het is verwerkt in de vensters van restaurant Bebronna op Singelberg die uitkijken op de Schelde.

Gedicht:
geef mij glas uitgestrekt glas om als lichaam vlakaf te doorboren en meanderend in woorden deze leegte te bezetten haar te bewonen letter voor letter hier aan dit raam worden luchtankers tegen de diepte opgeworpen in volle glinster als vliegende vissen in een haven van titanen hier in het midden van niets tussen ledigheid en ether zet ik winden stil haal ik vangnetten binnen want de lucht is mijn schepper uw venster mijn burcht

ramsey

 

 

Movimiento en el mundo

Pablo atchugarry
“Mijn beelden zijn een zoektocht naar een mogelijkheid om in harmonie te leven met elkaar en met de natuur. Contrasten en contradicties worden daarbij gekoesterd.” Met die woorden beschrijft Pablo Atchugarry zijn sculpturen, die gekenmerkt worden door een heldere vormentaal en een dynamische opbouw. Atchugarry’s monumentale beelden projecteren een spel van spanningen in de ruimte: ze groeien en vertakken; ze exploderen en contrasteren; ze verschijnen gewrongen, getorst of gegoten; het zijn momenten van harmonie en dissonantie die om stilte en contemplatie vragen. Atchugarry’s werk steunt op traditie en een ambachtelijk creatieproces. Zo bereikt hij een historische continuïteit die zijn werk in een speci ek tijdsperspectief plaatst: het dialogeert met het verleden zonder dit evenwel expliciet te visualiseren. Wat zijn beelden representeren is intuïtief en ontstaat uit de materie zelf. De sculpturen beantwoorden dus niet aan een externe werkelijkheid. Het zijn geen beelden van de natuur maar vanuit de natuur. Ze roepen geen eenduidige betekenis op, maar openen een dialoog met en over de omgeving. Zo richt het werk Movimiento en el mundo (2014) zich tot de site van de Burcht Singelberg waar kantoren en magazijnen van de Katoen Natie zijn gevestigd. Het beeld is een monumentale contemplatie over de bewegingen die deze plek omcirkelen. Zoals de titel beklemtoont, gaat het niet alleen om de dynamiek van deze site maar om de mondiale activiteit die van hieruit vertrekt en de eenentwintigste eeuw in het algemeen kenmerkt.

pablo

 

De schandpaal

Michaël Aerts
De sculptuur Schandpaal (gelakt brons) maakt deel uit van een reeks kunstwerken die een tussenfase of een overgang thematiseren: tussen er zijn en er niet zijn, tussen aanwezig en afwezig zijn. Ook Aerts’ uitgebrande tekeningen en zijn zogenaam- de “ingepakte” sculpturen horen in dezelfde reeks thuis. Een ingepakt object is een treffende metafoor voor het over- gangsmoment waarvoor Aerts aandacht vraagt, omdat het zo eigen is aan onze tijd. De sculptuur Schandpaal is een ingepakte schandpaal. De verpakking wijst op een tijdelijk, mobiel statuut. Staat de sculptuur klaar om verhuisd te worden? Of is ze geleverd en dient ze nog uitgepakt te worden? Stilstaan bij een ingepakt object leidt ons naar de vraag naar de noodzaak van het object. Heeft het zin het uit te pakken? Waarom het niet in zijn bescher- mende verpakking laten? Anderzijds verhult de verpakking de vorm, het materiaal, de kleur en het uitzicht van het ingepakte. De oorspronkelijke aura van het object blijft verborgen. De metafoor van de verpakking staat niet alleen voor de fysieke overgang tussen verleden en toekomst en tussen hier en daar, maar ook voor een mentale overgang, van oud naar nieuw, van verleden naar heden. Onder meer daarom staat Schandpaal goed tussen de kantoorgebouwen van Katoen Natie. Een schandpaal is een monument uit het verleden. Hij werd niet alleen geplaatst om te worden gebruikt, hij stond ook op een centrale plek om mensen af te schrikken, om ze bewust te maken van de gevolgen van hun daden. Vandaag wordt iemand aan de schandpaal genageld in de digitale, gedrukte en audiovisuele media. Het motief van de verpakking is een metafoor. Het kunstwerk Schandpaal kan uiteraard niet uitgepakt worden, het is een cast, een in brons gegoten beeld. Als sculptuur draagt Schandpaal vele aspec- ten van tijdelijkheid in zich. De kleurkeuze roept de oude, analoge fotogra e in herinnering: licht en donker, zilver en zwart zijn de eigenschappen van de oude silver print techniek. Onze digitale fotogra e is niet in staat het zwart en het zilver zo goed weer te geven als ons oog dit kan. De directe confrontatie met het kunstwerk is het enige, echte moment waarop we de aura van het object kunnen beleven.

schandpaal

 

Tango

Antonio seguí
De kunst van Antonio Seguí is geworteld in de visuele traditie van karikaturen, comics en cartoons. Zijn speelse schilderijen zijn doordrongen van humor en satire. Ze formuleren een scherpe maatschappij- kritiek. Ze representeren stereotypen, sociale hiërarchieën, politieke problematie- ken, met referenties naar een alledaagse realiteit binnen en buiten de stad. Seguí week in zijn oeuvre nu en dan af van zijn herkenbare esthetiek. Zo schilderde hij een serie werken in een ruwe beeldtaal, aanslui- tend bij het werk van de Franse kunstenaar Jean Dubuffet – vertegenwoordiger van art brut- en maakte hij kritische adaptaties van kunsthistorische meesterwerken. De sculpturen Tango slaan een humoristi- sche toon aan. De man-vrouw guren zijn karikaturen van een tangodansend koppel; een speelse representatie die de stereoty- perende beeldvorming van de Argentijnse dans aftast. Dit kunstwerk werd in 2004 gemaakt en volgt op de reeks beelden La familia urbana (de stadsfamilie). Die beelden, gemaakt in 1999, bevinden zich in de Argentijnse stad Córdoba.

tango

 

Hun doelgerichte zekerheid lag zongewijzerd vast

Hubert Minnebo
Voor zijn monumentale sculpturen kiest Hubert Minnebo, met internationaal succes, de techniek van het gehamerd en gelast koper. In de elegante zonnewijzer die de sculpteur volgens noord-zuidas plaatste op Burcht Singelberg, de nieuwe site van de Katoen Natie, ziet de waarne- mer met enige verbeelding Gods vinger eindigend in een jne nagel die, vanuit het Grote Niets, neergevallen is en, vlak voor zijn val op aarde, vastgeklikt werd aan een verticale omgekeerde vork. De goddelijke vinger wijst naar een rond vlak en werpt zijn schaduwstreep over, naast en tussen de vijftien Sanskrietcijfers die, ogenschijnlijk kriskras, op de grond rond de wijsvinger zijn neergelegd. Zoals bekend is een zonnewijzer een instrument om, met behulp van het zonlicht, een dagchronologie in het leven te roepen. Het juiste uur leest de waarne- mer af aan de plek waar de vastgehechte wijsvingernaald zijn schaduw werpt. Dat Minnebo voor het sacrale Sanskriet kiest om zijn zonne-uren aan te geven, wekt geen verbazing. Zijn voorliefde voor de oude Indische beschaving, die de beeldhouwer bovendien als zijn waarach- tige bakermat beschouwt, blijkt uit zijn hele levensloop en het daaruit voortvloei- ende oeuvre, uit zijn talrijke reizen naar het Oosten en niet in het minst uit de spreken- de titels die hij aan zijn werken geeft. Het merkwaardige van de zonnewijzers- culptuur ligt aan de keus voor de zonnewijzer als thema voor een monumentaal werk. De oude Indiërs waren, in tegenstelling tot de punctuele Chinezen, niet bijzonder gefocust op de “juiste” chronologie van aardse gebeurte- nissen; geschiedenis was voor hen minder belangrijk dan de gerichtheid op en verbondenheid met het kosmische. Natuurlijk valt er op kosmisch gebied weinig evidenters aan te wijzen dan de zon die, als centrale ster van ons melkweg- stelsel, de aarde en haar bewoners haar licht en leven schenkt. Zo bekeken valt Minnebo’s thematische keus uitstekend te begrijpen. Welbeschouwd beoogt Minnebo’s sculptuur niet zozeer zijn persoonlijke versie van het aloude wetenschappelijke instrument zonnewijzer te geven. Minnebo tracht vooral zijn kijkers via een imposant kunstwerk te “wijzen” op de doem van het vlietende aardse leven. Minnebo’s zonnewijzer vormt een markan- te, monumentale uitzondering in zijn oeuvre, dat steevast de doem van de tijd ontkent. De kunstenaar droomt er doorgaans van de artistieke ruimtetijd zo sterk af te buigen dat hij de “gewone” tijd buitenspel zet. Minnebo’s “doelgerichte zekerheid”, zoals hij zijn zelfgemaakte zonnewijzer betitelt, ontsnapt dan – zoals het wonderlijke deeltjespaar uit de kwantummechanica dat, volgens Feynmans padintegraalmethode, via zogeheten wormgaten door de afgebo- gen ruimtetijd voortijlt – aan elk onge- wenst beperkend tijdsbesef, om zich enkel “zongewijzerd” vast te leggen.

zon

 

WW III

Atelier van Lieshout
Met strijdscènes en een groot, geabstra- heerd kanon (WWIII, 2010) wil Atelier Van Lieshout ons een vooruitblik bieden op de mogelijke toekomst. Het enorme blauwe kanon, dat verwijst naar heldendom en burgeroorlog, is gebouwd naar het model van een Amerikaans kanon dat gebruikt wordt op het hedendaagse strijdtoneel. Joep van Lieshout: “Het kanon WW III is het derde uit een serie. Het eerste kanon was gebaseerd op een Tsjechisch model, van ijzer, met ronde, vrouwelijke vormen. Het tweede was een Sovjet kanon. Daar zijn enorme hoeveelheden van geproduceerd, tienduizenden, goedkoop en lelijk. Het derde kanon is gemodelleerd naar een Amerikaans kanon en is opgebouwd volgens modernistische principes.” “Een kanon is een monument van helden- dom en opoffering. We leven in een wereld waar lelijkheid, dingen die mensen liever niet willen zien zoals oorlog, worden opgepoetst en opgehemeld. Heroïek en zelfopoffering worden gepresenteerd als iets moois in computergames en in de media, maar dat is een leugen. Er is niets moois aan om als een stuk kanonnenvoer aan je eind te komen. De wereld is een grote Walt Disney lm. Een perfect plaatje. Terwijl de uitbuiting van mensen op steeds grotere, ef ciëntere schaal plaatsvindt. Het kanon is daar een protest tegen.” Joep van lieshout Joep van Lieshout (1963, Ravenstein) leeft en werkt in Rotterdam. Sinds de vroege jaren tachtig vervaardigt hij voorwerpen in meestal felgekleurd polyester. Dat materi- aal werd in de loop der jaren zijn handels- merk. In 1995 richtte hij Atelier Van Lieshout (AVL) op, waarmee hij de mythe van het individuele artistieke genie ontkracht. Atelier Van Lieshout kreeg internationale erkenning voor zijn objecten die balance- ren op de grens van kunst, architectuur en design. Die kunstwerken zijn praktisch, simpel en substantieel. Vaak voorkomende thema’s in het werk van AVL zijn autarkie, macht, politiek en de meer klassieke thema’s van leven en dood. bron: Dezeen, mei 2012 Burcht Singelberg.

kanon

 

Chantier

Wim Delvoye
In opdracht van het Public Art Fund toonde Wim Delvoye in 2003 een aantal van zijn werken in cortenstaal in de straten van New York. Die Chantier, die tentoongesteld werd in het Madison Square Park, werd nadien aangekocht door de collectie Katoen Natie. Zichtbaar verwijzend naar eerder werk – waarbij Delvoye Indonesische houtbewerkers een levensgrote Cement Truck liet snijden – illustreert dit werk als het ware de digitale revolutie: volledig ontworpen in CAD- les en met behulp van ver jnde lasertechnieken worden gotische constructies en ornamenten opnieuw tot leven gewekt. Prominent binnen de reeks gotische werken zijn industriële machines, graafmachines en betonmolens, alle getooid in gotische ornamenten en vervaardigd in cortenstaal en inox. Delvoye belicht de gotiek als hoogtepunt van de middeleeuwse architectuur, maar door die bouwstijl in onze hedendaagse tijd binnen te brengen, bewandelt hij subtiel de dunne lijn tussen monumentaliteit en kitsch. Wim Delvoye maakt van die alledaagse machines kathedralen waarin hij architectuur en mechaniek combineert, hij projecteert de goddelijke stijl van de gotiek op het alledaagse en vermengt het vrouwelijke (de ver jndheid van kant) met het mannelijke (de machines/voertuigen.

ch2ch1

 

“Over ’t water”: een milestone

Jef Mouton
De compositie die Jef Mouton op de Singelberg site aanbracht, bestaat uit 24 blokken blauwe hardsteen, op een cirkelvormig keienbed. Het formaat van de stenen is 60 x 75 x 75 cm. Ze staan opge- steld in een vierkant. Dit vierkant ligt noord-zuid gericht. Van 20 blokken zijn de buitenkanten ingeboord en gebroken, alle binnenkanten zijn gezaagd en glad geschuurd. De bovenkanten zijn de natuurlijke breukvlak- ken (croûtes) zoals ze uit de rots ontgonnen worden, behalve bij de vier blokken die binnen het vierkant liggen. Op de gladde bovenkant van die blokken staan een aantal namen van steden of landen en het aantal kilometer dat ze van Antwerpen verwijderd zijn. Die landen of steden werden door de familie Huts gekozen omwille van de band (emotioneel, zakelijk, vriendschappelijk, familiaal…) met elk van de regio’s. In het midden ligt een verticaal blok (120 x 120 cm, de hoogte gelijk aan het maai- veld) waaruit een kom is gehakt. Die kom loopt vol water als het regent en komt droog te staan als het water door de zon verdampt. Enerzijds duiden de namen op het internati- onale karakter van de Katoen Natie (een natie had en heeft iets te maken met de Schelde, maar ook met transport over zee, kortom met water). De kom, die de titel heeft gegenereerd, verwijst naar een typisch en tevens delicaat Waaslands/ Antwerps gespreksonderwerp: de mensen aan de overkant zijn die van “over ’t water”. Iedereen heeft zijn twijfels waar nu juist “over ’t water” ligt. Dat hangt namelijk af van het perspectief vanwaaruit je dat bekijkt.


14042_singelberg_kunst